Trong ngành luyện kim than cốc đóng vai trò không thể thiếu nhờ khả năng cung cấp nhiệt lượng cao cùng tính chất khử mạnh. Vậy than cốc là gì, có công thức hóa học ra sao, được ứng dụng như thế nào trong công nghiệp? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Than Cốc Là Gì
Than cốc là sản phẩm thu được từ quá trình luyện than mỡ (loại than chứa ít lưu huỳnh và ít tro) ở nhiệt độ cao trong điều kiện yếm khí (thiếu oxy). Quá trình này loại bỏ các thành phần dễ bay hơi như nước, khí than và tro than, để lại một sản phẩm giàu carbon, cứng và xốp, thường có màu xám.
Than Cốc Tiếng Anh Là Gì
Trong tiếng Anh than cốc được gọi là coke. Khi đề cập đến loại than cốc sử dụng trong luyện kim, thuật ngữ metallurgical coke hoặc met coke thường được sử dụng .
Công Thức Hóa Học Của Than Cốc
Than cốc không có công thức hóa học cố định như các hợp chất hóa học thuần túy. Tuy nhiên về thành phần than cốc chứa khoảng
-
96–98% carbon (C)
-
Phần còn lại gồm hydrogen (H), sulfur (S), nitrogen (N), oxygen (O) .
Than Cốc Dùng Để Làm Gì?
Than cốc có nhiều ứng dụng trong công nghiệp đặc biệt là trong ngành luyện kim
1. Nhiên Liệu Trong Lò Cao
Than cốc được sử dụng làm nhiên liệu trong lò cao để luyện gang. Khi cháy than cốc tạo ra nhiệt độ cao và khí carbon monoxide (CO) giúp khử oxit sắt thành sắt kim loại theo phản ứng
2Fe₂O₃ + 3C → 4Fe + 3CO₂
2. Chất Khử Trong Luyện Kim
Ngoài việc cung cấp nhiệt than cốc còn đóng vai trò là chất khử, giúp loại bỏ oxy khỏi quặng sắt, chuyển hóa thành sắt kim loại.
3. Nhiên Liệu Không Khói
Do các thành phần sinh khói đã bị loại bỏ trong quá trình luyện cốc, than cốc cháy gần như không sinh ra khói, phù hợp làm nhiên liệu trong các lò rèn và lò nung yêu cầu môi trường sạch .
4. Sản Xuất Hóa Chất
Than cốc cũng được sử dụng trong sản xuất một số hóa chất như hỗn hợp khí carbon monoxide và hydrogen, phục vụ cho các quá trình tổng hợp hóa học.
Giá Than Cốc
Giá than cốc biến động tùy thuộc vào thị trường và thời điểm. Dưới đây là một số thông tin tham khảo:
-
Giá than cốc luyện kim trên sàn giao dịch hàng hóa Đại Liên (Trung Quốc) vào tháng 3 năm 2025 là khoảng 1.633 CNY/tấn .
-
Giá than cốc chính (Lữ Lương) vào tháng 5 năm 2025 là khoảng 107,67 USD/tấn (chưa bao gồm VAT) .
Lưu ý: Giá có thể thay đổi theo thời gian và khu vực nên cần cập nhật thường xuyên để có thông tin chính xác.
Than cốc là một nhiên liệu quan trọng trong ngành luyện kim đặc biệt là trong sản xuất gang thép. Với hàm lượng carbon cao cùng tính chất khử mạnh cho nên than cốc không chỉ cung cấp nhiệt lượng cần thiết còn tham gia trực tiếp vào quá trình khử quặng sắt. Việc hiểu rõ về than cốc giúp các doanh nghiệp với kỹ sư lựa chọn sử dụng hiệu quả trong các ứng dụng công nghiệp.