Tuổi thơ mỗi người đều có những dư vị riêng. Có thể là tiếng ve hè râm ran, là mùi khói bếp mỗi chiều mẹ nấu cơm, là tiếng gọi nhau í ới bên cánh đồng. Nhưng có một thứ dư vị ngọt ngào mà chỉ cần nhắc tên thôi cũng đủ khiến bao ký ức ùa về chính là kẹo bột. Thứ kẹo rẻ tiền, đơn sơ chẳng cầu kỳ nguyên liệu hay bao bì nhưng từng là món quà quý giá với cả một thế hệ.
Hãy cùng quay về một thời xa xưa, nơi những viên kẹo bột bé xíu lại chứa đựng cả thế giới trẻ thơ.
1. Kẹo bột là gì? Món ngọt đơn giản nhưng đầy ký ức
Kẹo bột – hay còn được gọi thân thương là kẹo phấn – là một loại kẹo truyền thống từng rất phổ biến ở Việt Nam vào thập niên 80–90. Kẹo thường có hình viên tròn, dẹt, nhỏ bằng đầu ngón tay, nhiều màu sắc như trắng, hồng,ng nhạt, tím nhạt… và được làm chủ yếu từ đường, tinh bột, hương liệu tổng hợp và một chút phẩm màu.
Kẹo không dẻo, không dai, không tan ngay như socola, mà giòn vụn, dễ vỡ, ăn vào là tan nhẹ như mây trên đầu lưỡi. Vị ngọt không sắc, mà bùi bùi, thơm thơm, đôi khi thoảng hương sữa, hương trái cây giả mà lại rất “thật” trong ký ức.
Cấu trúc quen thuộc
-
Viên tròn dẹt, cứng nhưng giòn.
-
Màu sắc pastel nhẹ nhàng.
-
Không bọc riêng từng viên, thường đựng trong bịch nilon hoặc lọ nhựa nhỏ.
Đơn giản thế thôi, mà ai đã từng lớn lên ở làng quê hay trong những khu phố nhỏ của Hà Nội, Sài Gòn ngày xưa, đều ít nhất một lần nếm thử.
2. Những năm tháng không thể quên: kẹo bột trong đời sống trẻ thơ
Trong thời kỳ khó khăn, kẹo bột không chỉ là món ăn vặt mà còn là phần thưởng, là món quà xa xỉ đối với trẻ con. Một nghìn đồng thôi, đôi khi là cả tuần tiền ăn sáng, đủ để mua một bịch kẹo bột be bé, chia cho vài đứa bạn cùng lớp. Cứ mỗi giờ ra chơi, trong túi áo, cặp sách, hay lon thiếc rỉ sét, lại có vài viên kẹo bột được đem ra chia nhau, ăn chậm rãi như sợ nó tan mất quá nhanh.
Những khoảnh khắc không thể quên
-
Sau giờ tan học, lũ trẻ tụm lại trước cổng trường, chen chúc bên hàng kẹo nhỏ xíu.
-
Có đứa lén giấu vài viên để “ăn dần”, rồi quên khuấy trong cặp đến lúc bở vụn.
-
Những buổi chiều mẹ đi chợ về, có khi chỉ cần một bịch kẹo bột là cả lũ con ríu rít.
Kẹo bột khi ấy không chỉ là món ngọt, mà là biểu tượng của sự quan tâm, là niềm vui giản dị, là bằng chứng rằng “mình được yêu thương”.
3. Sự biến mất dần theo thời gian và sự lên ngôi của những món ngọt mới
Khi xã hội phát triển, các loại kẹo nhập khẩu, socola, bánh kẹo công nghiệp với bao bì bắt mắt, hương vị phong phú xuất hiện ngày càng nhiều. Kẹo bột – thứ kẹo “cổ lỗ sĩ” với nguyên liệu giản đơn, quy trình sản xuất thủ công, lại dần lép vế.
Nhiều nhà máy nhỏ, xưởng kẹo thủ công bị đóng cửa. Các thương hiệu mới không còn mặn mà với kẹo bột vì không cạnh tranh được cả về doanh thu lẫn xu hướng tiêu dùng. Những bịch kẹo bột ngày nào chỉ còn xuất hiện lác đác ở vài chợ quê, các tiệm tạp hóa cũ kỹ giữ lại cho vui.
Thế hệ trẻ sau này, lớn lên với bánh snack, kẹo gummy, thạch trái cây đóng hộp, nhiều khi chưa từng nghe đến cái tên “kẹo bột”.
Nhưng có điều gì đó không thể thay thế
Dù kẹo bột không còn phổ biến, nhưng với những ai từng trải qua thời kỳ ấy, món kẹo này vẫn chiếm một góc riêng trong trái tim. Mỗi khi tình cờ bắt gặp bịch kẹo cũ trong một gánh hàng rong, trong một bức ảnh lưu niệm, hay ở một cửa hàng bán đồ xưa, cảm xúc lại ùa về, đầy hoài niệm.
4. Kẹo bột – món quà hoài cổ trong thời hiện đại
Thời gian gần đây, trào lưu “retro”, “quay về tuổi thơ” trở lại. Nhiều người bắt đầu tìm mua lại những món quà vặt cũ như ô mai, mì trẻ em, bánh tổ ong, tất nhiên không thể thiếu kẹo bột.
Trên các hội nhóm mạng xã hội, không khó để bắt gặp những bài đăng kiểu “ai còn nhớ kẹo bột tuổi thơ không?”, hay những hình ảnh so sánh giữa kẹo xưa – kẹo nay, đầy xúc động. Nhiều cửa hàng đặc sản online bắt đầu bày bán lại kẹo bột, phục vụ nhu cầu “tìm lại hương xưa” của thế hệ 8x, 9x.
Kẹo bột không còn là món cho trẻ con, mà trở thành một món quà kỷ niệm, để người lớn tự thưởng cho mình những phút lặng lẽ nhớ về ngày thơ dại.
Có gì trong viên kẹo nhỏ ấy?
-
Là tiếng cười ngây thơ không toan tính.
-
Là tình bạn chân thành khi chia nhau một viên kẹo.
-
Là tình thương của mẹ, của bà, của người bán hàng rong quen mặt.
Kẹo bột không hào nhoáng. Không đắt tiền. Không còn phổ biến như trước. Nhưng với những ai từng gắn bó với nó thì đó là một phần của ký ức tuổi thơ. Là thứ ngọt ngào không chỉ đến từ đường mà còn từ những điều giản dị, chân thành thuần khiết nhất.
Trong một thế giới ngày càng nhiều hương vị lạ lẫm thì đôi khi điều khiến người ta xúc động nhất lại là một viên kẹo giản đơn từng là cả bầu trời tuổi thơ.