Axit folinic là một dạng hoạt động sinh học của acid folic (vitamin B9). Có vai trò quan trọng trong tổng hợp DNA rồi cả phát triển tế bào và hỗ trợ điều trị bệnh. Đây là một chất bổ sung quan trọng trong điều trị thiếu máu với hỗ trợ bệnh nhân ung thư và ngăn ngừa tác dụng phụ của methotrexate.
1. Axit Folinic Là Gì
Acid folinic (C20H23N7O7) là một dẫn xuất hoạt động của acid folic, còn được gọi là leucovorin. Cơ thể có thể chuyển đổi axit folic thành axit folinic, nhưng quá trình này có thể bị suy giảm ở một số bệnh nhân, do đó acid folinic thường được sử dụng trực tiếp trong y học.
Sự Khác Biệt Giữa Axit Folic và Axit Folinic
Đặc điểm | Axit Folic | Axit Folinic (Leucovorin) |
---|---|---|
Dạng tồn tại | Dạng tổng hợp, cần chuyển hóa | Dạng hoạt động sẵn, dễ hấp thụ |
Chức năng | Bổ sung dinh dưỡng, phòng thiếu máu | Điều trị bệnh, hỗ trợ hóa trị |
Khả năng hấp thụ | Chậm hơn | Hấp thụ nhanh hơn, hiệu quả cao hơn |
2. Công Dụng Của Axit Folinic
2.1. Điều Trị Thiếu Máu Do Thiếu Axit Folic
- Acid folinic giúp tổng hợp hồng cầu, hỗ trợ điều trị thiếu máu hồng cầu to do thiếu vitamin B9.
2.2. Hỗ Trợ Bệnh Nhân Hóa Trị Ung Thư
- Dùng để giảm độc tính của methotrexate, một loại thuốc hóa trị thường gây suy giảm tế bào lành.
- Giúp bảo vệ tế bào bình thường mà không làm giảm hiệu quả điều trị ung thư.
2.3. Điều Trị Nhiễm Độc Methanol và Sulfamethoxazole
- Acid folinic giúp tăng chuyển hóa methanol thành chất ít độc hơn, hỗ trợ điều trị ngộ độc methanol.
- Giúp hạn chế tác dụng phụ của thuốc kháng sinh chứa sulfamethoxazole.
2.4. Hỗ Trợ Phát Triển Tế Bào Và Hệ Thần Kinh
- Quan trọng trong sự phát triển của não bộ, tủy sống, thần kinh, đặc biệt đối với phụ nữ mang thai và trẻ em.
3. Liều Dùng Axit Folinic
- Thiếu máu hồng cầu to 1 – 5 mg/ngày.
- Giảm độc tính methotrexate: Liều tùy vào mức độ hóa trị, thường từ 10 – 50 mg/m2 da.
- Ngộ độc methanol: Dùng theo chỉ định của bác sĩ.
4. Lưu Ý Khi Sử Dụng
- Không tự ý sử dụng liều cao mà không có chỉ định y tế.
- Có thể gây tác dụng phụ nhẹ như buồn nôn, tiêu chảy nếu dùng quá liều.
- Tránh dùng chung với một số thuốc chống động kinh mà không có tư vấn bác sĩ.
Acid folinic (leucovorin) là một dạng hoạt động mạnh của vitamin B9 khá quan trọng trong tổng hợp DNA, tạo máu và bảo vệ tế bào. Được sử dụng chủ yếu trong điều trị thiếu máu với hỗ trợ hóa trị và giải độc methotrexate. Bổ sung acid folinic đúng cách giúp bảo vệ sức khỏe và hỗ trợ điều trị hiệu quả nhiều bệnh lý quan trọng
Từ khóa folinic acid