“Đường Kách Mệnh” – Tác Phẩm Lý Luận Chính Trị Kinh Điển Trong Lịch Sử Cách Mạng Việt Nam

Khi nhắc đến những tác phẩm chính trị lý luận có ảnh hưởng sâu sắc đến lịch sử hiện đại Việt Nam, không thể không nhắc đến “Đường Kách Mệnh” của Nguyễn Ái Quốc, tức Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây không chỉ là một tài liệu lịch sử quan trọng còn là kim chỉ nam về tư tưởng cách mạng, đường lối đấu tranh giải phóng dân tộc.

Vậy, “Đường Kách Mệnh” là gì? Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh nào? Nội dung chính là gì? Và vì sao đến nay nó vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử, lý luận?

Đường Kách Mệnh – Tác phẩm lịch sử của Nguyễn Ái Quốc

“Đường Kách Mệnh” là một tập hợp các bài giảng được Nguyễn Ái Quốc soạn thảo để giảng dạy cho lớp cán bộ đầu tiên của cách mạng Việt Nam tại Quảng Châu (Trung Quốc) vào năm 1925 – 1927, khi Người trực tiếp mở lớp huấn luyện tại Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên.

Tác phẩm này sau đó được in thành sách năm 1927, trở thành một tài liệu lý luận – chính trị đầu tiên của phong trào cách mạng Việt Nam, đặt nền móng cho việc hình thành tư tưởng và tổ chức cách mạng theo đường lối vô sản.

Vì sao gọi là “Kách Mệnh” thay vì “Cách Mạng”

Tên gọi “Đường Kách Mệnh” được viết theo lối chính tả xưa, phản ánh cách phát âm tiếng Việt của thời kỳ đầu thế kỷ XX, khi chữ Quốc ngữ chưa được thống nhất hoàn toàn. Cách viết này cũng thể hiện phong cách mộc mạc, gần gũi, đặc trưng của văn phong Nguyễn Ái Quốc thời bấy giờ.

Tuy nhiên, về bản chất, “Kách Mệnh” chính là “Cách Mạng”, tức con đường cách mạng – con đường dẫn dắt nhân dân Việt Nam thoát khỏi ách áp bức của thực dân, phong kiến.

Bối cảnh ra đời của tác phẩm

Đầu thế kỷ XX, Việt Nam đang chìm trong đêm dài nô lệ dưới ách đô hộ của thực dân Pháp. Các phong trào yêu nước bùng lên nhưng phần lớn đều thất bại do thiếu tổ chức, lý luận và đường lối rõ ràng.

Nguyễn Ái Quốc, sau nhiều năm bôn ba tìm đường cứu nước, đã tiếp cận với chủ nghĩa Mác – Lênin và nhận ra rằng chỉ có cách mạng vô sản mới giúp Việt Nam thực sự độc lập. Với tầm nhìn chiến lược, Người không chỉ truyền bá tư tưởng cách mạng mà còn trực tiếp đào tạo cán bộ. “Đường Kách Mệnh” chính là giáo trình mà Người sử dụng để giảng dạy lý luận chính trị cho lớp cán bộ nòng cốt.

Nội dung chính của tác phẩm “Đường Kách Mệnh”

Tác phẩm “Đường Kách Mệnh” tuy ngắn gọn, súc tích nhưng chứa đựng những nội dung cực kỳ sâu sắc

1. Khẳng định vai trò của cách mạng vô sản

Nguyễn Ái Quốc khẳng định rằng cách mạng vô sản là con đường duy nhất đúng đắn để các dân tộc thuộc địa giành lại độc lập, chấm dứt áp bức bóc lột. Người phân biệt rõ giữa cách mạng tư sản (chỉ thay đổi hình thức thống trị) và cách mạng vô sản (xóa bỏ tận gốc sự bất công xã hội).

2. Vấn đề xây dựng Đảng và tổ chức cách mạng

Người nhấn mạnh vai trò của một đảng cách mạng chân chính, có lý luận vững vàng, tổ chức chặt chẽ và gắn bó mật thiết với quần chúng. Đây là tư tưởng rất sớm về việc xây dựng một đảng cách mạng kiểu mới – tiền đề cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam vào năm 1930.

3. Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho cán bộ

Trong tác phẩm, Nguyễn Ái Quốc khuyên các cán bộ phải có đạo đức cách mạng, tránh xa chủ nghĩa cá nhân, thực dụng, ham danh lợi. Người viết: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác ngoài con đường cách mạng vô sản.”

4. Tuyên truyền về chủ nghĩa Mác – Lênin

Tác phẩm trình bày các nội dung cốt lõi của chủ nghĩa Mác – Lênin bằng ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu. Người lý giải vì sao cách mạng thế giới, đặc biệt là cách mạng Nga, thành công, và Việt Nam cần học tập mô hình đó.

Giá trị lịch sử và lý luận của “Đường Kách Mệnh”

Về lịch sử, “Đường Kách Mệnh” là tài liệu khởi đầu cho phong trào cách mạng Việt Nam theo khuynh hướng vô sản. Đây là tài liệu đầu tiên đề cập rõ ràng đến nhiệm vụ, mục tiêu và phương pháp cách mạng dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân.

Về lý luận, tác phẩm khẳng định vai trò của lý luận cách mạng trong hành động. Không có lý luận, cách mạng dễ rơi vào sai lầm, thất bại. Những tư tưởng trong “Đường Kách Mệnh” chính là nền tảng để phát triển đường lối cách mạng của Đảng ta về sau.

Về tư tưởng, tác phẩm toát lên tinh thần yêu nước, lòng nhân ái, sự cống hiến trọn vẹn cho dân tộc và lòng tin vào sức mạnh của quần chúng nhân dân.

“Đường Kách Mệnh” không đơn thuần là một cuốn sách chính trị – lý luận. Đó là một tuyên ngôn cách mạng, là ngọn đuốc soi đường cho cách mạng Việt Nam từ những ngày đầu còn non trẻ, đầy gian khó.

Dù ra đời gần 100 năm trước nhưng tác phẩm vẫn giữ nguyên giá trị thời sự và thực tiễn. Đọc lại “Đường Kách Mệnh” hôm nay mỗi người trẻ có thể thấy được trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn độc lập với phát triển đất nước và tiếp nối lý tưởng cao đẹp mà thế hệ đi trước đã dày công vun đắp.

Một tác phẩm ngắn gọn nhưng là kết tinh của tầm nhìn vĩ đại và trái tim yêu nước cháy bỏng.