Nhiễm Khuẩn Đường Ruột Ở Trẻ: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ em là một trong những bệnh lý phổ biến. Gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sự phát triển của bé. Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến mất nước cùng suy dinh dưỡng và nhiều biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ về bệnh với cách điều trị và lựa chọn sữa phù hợp cho trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột.

1. Nhiễm Khuẩn Đường Ruột Ở Trẻ Là Gì

Nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ là tình trạng vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng xâm nhập vào hệ tiêu hóa, gây rối loạn chức năng tiêu hóa, dẫn đến tiêu chảy, nôn mửa, đau bụng.

Nguyên nhân chính gây nhiễm khuẩn đường ruột

• Virus: Rotavirus, Adenovirus (gây tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ).
• Vi khuẩn: Salmonella, Escherichia coli (E. coli), Shigella, Campylobacter.
• Ký sinh trùng: Giardia lamblia, Entamoeba histolytica.
• Thực phẩm ô nhiễm: Thức ăn không được nấu chín, bảo quản kém hoặc nhiễm độc tố.
• Nguồn nước không đảm bảo: Trẻ uống nước chưa được đun sôi hoặc tiếp xúc với nước bẩn.

2. Triệu Chứng Nhiễm Khuẩn Đường Ruột Ở Trẻ Em

Triệu chứng của nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ thường xuất hiện đột ngột và có thể kéo dài từ vài ngày đến một tuần. Một số dấu hiệu phổ biến bao gồm

• Tiêu chảy: Đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lỏng, có thể lẫn máu hoặc nhầy.
• Nôn mửa: Trẻ có thể nôn nhiều sau khi ăn hoặc uống.
• Sốt: Trẻ có thể bị sốt nhẹ đến sốt cao, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
• Đau bụng: Trẻ quấy khóc, ôm bụng, đau từng cơn.
• Mất nước: Khô miệng, ít đi tiểu, da nhăn nheo, mắt trũng, lờ đờ. Đây là dấu hiệu nguy hiểm, cần đưa trẻ đi khám ngay.

3. Cách Điều Trị Nhiễm Khuẩn Đường Ruột Ở Trẻ

3.1. Bù nước và điện giải

Mất nước là biến chứng nguy hiểm nhất của nhiễm khuẩn đường ruột. Cha mẹ cần cho trẻ uống ORS (Oresol) theo hướng dẫn

• Trẻ dưới 2 tuổi: Uống 50 – 100 ml sau mỗi lần tiêu chảy.
• Trẻ 2 – 10 tuổi: Uống 100 – 200 ml sau mỗi lần tiêu chảy.
• Trẻ trên 10 tuổi: Uống theo nhu cầu của cơ thể.

Ngoài ra, có thể dùng nước gạo rang, nước cháo loãng, nước dừa để bù nước.

3.2. Sử dụng men vi sinh và men tiêu hóa

Men vi sinh giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. Một số loại men vi sinh phổ biến

• Lactobacillus GG: Hỗ trợ giảm tiêu chảy.
• Bacillus clausii: Dùng trong điều trị rối loạn tiêu hóa.

Men tiêu hóa (enzyme tiêu hóa) có thể dùng nếu trẻ bị tiêu chảy kéo dài nhưng cần có chỉ định của bác sĩ.

3.3. Kháng Sinh Đường Ruột Cho Bé – Khi Nào Cần Dùng

Kháng sinh không phải lúc nào cũng cần thiết trong điều trị nhiễm khuẩn đường ruột. Chỉ sử dụng khi có dấu hiệu nhiễm khuẩn nặng, tiêu chảy kéo dài hoặc có sự chỉ định từ bác sĩ.

Một số loại kháng sinh thường được kê đơn

• Metronidazole: Điều trị nhiễm khuẩn do ký sinh trùng hoặc vi khuẩn kỵ khí.
• Ciprofloxacin, Azithromycin: Dùng trong trường hợp nhiễm khuẩn do vi khuẩn E. coli, Shigella.
• Amoxicillin kết hợp Clavulanic acid: Trường hợp nhiễm khuẩn nặng hơn.

Lưu ý không tự ý dùng kháng sinh vì có thể gây kháng thuốc và ảnh hưởng hệ vi khuẩn đường ruột.

3.4. Chế độ ăn uống phù hợp

• Thức ăn nên dùng

  • Cháo loãng, súp rau củ.
  • Sữa chua giúp bổ sung lợi khuẩn.
  • Chuối, táo, khoai lang giúp cầm tiêu chảy tự nhiên.

• Thức ăn cần tránh

  • Đồ chiên rán, cay nóng, dầu mỡ.
  • Sữa bò nguyên kem, nước ngọt có gas.
  • Thức ăn tươi sống hoặc chưa được nấu chín kỹ.

4. Sữa Dành Cho Trẻ Bị Nhiễm Khuẩn Đường Ruột

Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột thường gặp khó khăn trong việc tiêu hóa lactose có trong sữa. Vì vậy, cha mẹ nên chọn loại sữa phù hợp với hệ tiêu hóa nhạy cảm của trẻ.

4.1. Sữa không chứa Lactose (Lactose-Free)

Loại sữa này phù hợp với trẻ bị tiêu chảy do không dung nạp lactose. Một số loại sữa phổ biến

• Similac Total Comfort
• Enfamil Lactofree
• Nan AL110

4.2. Sữa thủy phân một phần hoặc hoàn toàn

• Giúp dễ tiêu hóa, giảm nguy cơ dị ứng.
• Gồm các loại: Aptamil HA, Nutramigen, Pregestimil.

4.3. Sữa công thức có bổ sung lợi khuẩn

• Giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa.
• Một số loại phổ biến: Similac Gain Plus, Friso Gold Probiotics, NAN Supreme.

5. Khi Nào Cần Đưa Trẻ Đi Khám Bác Sĩ

Dù hầu hết các trường hợp nhiễm khuẩn đường ruột có thể tự khỏi, nhưng cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay nếu có dấu hiệu sau

• Tiêu chảy kéo dài trên 7 ngày.
• Trẻ sốt cao liên tục.
• Có máu trong phân.
• Nôn ói liên tục, không ăn uống được.
• Dấu hiệu mất nước nặng như mắt trũng, môi khô, ít đi tiểu.

Nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ em là một bệnh lý phổ biến nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm. Cha mẹ cần chú ý bổ sung nước, men vi sinh cùng lựa chọn thực phẩm phù hợp và chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra chọn sữa đúng cách giúp trẻ nhanh hồi phục và cải thiện hệ tiêu hóa.

Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các bậc cha mẹ trong việc chăm sóc sức khỏe đường ruột cho bé.