Cách Test Vi Khuẩn HP Bằng Nước Bọt: Phương Pháp, Độ Chính Xác Và Lưu Ý

Vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) là nguyên nhân chính gây viêm loét dạ dày – tá tràng và có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Việc phát hiện HP sớm giúp điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng. Một trong những phương pháp xét nghiệm ít xâm lấn là test HP bằng nước bọt. Vậy phương pháp này có chính xác không rồi còn cách thực hiện như thế nào và cần lưu ý gì?

1. Test Vi Khuẩn HP Bằng Nước Bọt Là Gì

Test HP bằng nước bọt là phương pháp kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn HP thông qua mẫu nước bọt của người bệnh. HP có thể tồn tại trong nước bọt do hiện tượng trào ngược từ dạ dày lên khoang miệng hoặc do vi khuẩn cư trú ở vùng họng.

Phương pháp này ít phổ biến hơn so với các xét nghiệm khác như test hơi thở, xét nghiệm máu hoặc nội soi, nhưng vẫn có giá trị trong một số trường hợp.

2. Cách Thực Hiện Test HP Bằng Nước Bọt

Hiện nay, có hai phương pháp chính để xét nghiệm HP qua nước bọt

2.1. Test HP Bằng Bộ Kit Nhanh (Tại Nhà)

Bộ kit test HP bằng nước bọt có thể được sử dụng tại nhà để kiểm tra nhanh sự hiện diện của vi khuẩn.

Cách thực hiện

• Không ăn uống, đánh răng hoặc súc miệng trong ít nhất 1 giờ trước khi lấy mẫu nước bọt.
• Lấy một lượng nước bọt theo hướng dẫn trên bộ kit.
• Nhỏ dung dịch thử vào mẫu nước bọt.
• Đợi khoảng 10-15 phút để đọc kết quả theo hướng dẫn đi kèm.

Đánh giá kết quả

• Dương tính (+): Có thể nhiễm HP, cần xét nghiệm chuyên sâu hơn.
• Âm tính (-): Không phát hiện HP, nhưng nếu có triệu chứng, vẫn nên kiểm tra bằng phương pháp khác.

2.2. Xét Nghiệm HP Bằng Nước Bọt Tại Phòng Khám

Một số cơ sở y tế có thể thu mẫu nước bọt để xét nghiệm bằng kỹ thuật PCR (Polymerase Chain Reaction), giúp phát hiện DNA của vi khuẩn HP với độ chính xác cao hơn.

Cách thực hiện

• Bệnh nhân súc miệng bằng nước sạch và chờ khoảng 30 phút trước khi lấy mẫu.
• Nhổ nước bọt vào ống nghiệm chuyên dụng.
• Mẫu được phân tích bằng công nghệ PCR để xác định sự hiện diện của HP.

3. Test HP Bằng Nước Bọt Có Chính Xác Không

Ưu điểm

• Không xâm lấn, dễ thực hiện, không gây khó chịu như nội soi.
• Nhanh chóng, có thể làm tại nhà với bộ test nhanh.
• Tiện lợi, không cần nhịn ăn hay dùng thuốc đặc biệt trước khi test.

Nhược điểm

• Độ chính xác thấp hơn so với test hơi thở ure, nội soi hoặc xét nghiệm phân.
• Dễ bị ảnh hưởng bởi yếu tố môi trường, như thức ăn, nước uống hoặc nhiễm khuẩn miệng.
• Không thể xác định mức độ nhiễm trùng HP trong dạ dày, chỉ cho kết quả sơ bộ.

Do đó, nếu kết quả test HP bằng nước bọt dương tính, nên kiểm tra thêm bằng phương pháp khác để xác nhận.

4. Khi Nào Nên Test HP Bằng Nước Bọt

Test HP bằng nước bọt có thể hữu ích trong các trường hợp sau

• Kiểm tra nhanh tại nhà nếu có triệu chứng nghi ngờ như đau dạ dày, ợ chua, buồn nôn, khó tiêu.
• Theo dõi hiệu quả điều trị HP sau một thời gian dùng thuốc.
• Khi không thể thực hiện nội soi dạ dày hoặc muốn tránh thủ thuật xâm lấn.

5. Các Phương Pháp Xét Nghiệm HP Khác

Nếu test HP bằng nước bọt không cho kết quả rõ ràng, có thể thực hiện các xét nghiệm khác để xác nhận

Phương pháp	Độ chính xác	Xâm lấn/Không xâm lấn	Ưu điểm	Nhược điểm
Test hơi thở Urea (UBT)	Cao (95%)	Không xâm lấn	Chính xác, dễ thực hiện	Cần nhịn ăn trước khi test
Xét nghiệm phân	Cao	Không xâm lấn	Phát hiện HP trực tiếp trong đường ruột	Cần lấy mẫu phân
Xét nghiệm máu	Trung bình	Không xâm lấn	Dễ thực hiện	Không xác định được HP hiện tại hay đã từng nhiễm
Nội soi dạ dày + Sinh thiết	Cao nhất	Xâm lấn	Chính xác, xác định tổn thương dạ dày	Gây khó chịu, cần gây tê

Nếu có dấu hiệu bệnh lý dạ dày nghiêm trọng, bác sĩ thường khuyến nghị làm test hơi thở hoặc nội soi thay vì test nước bọt.

6. Lưu Ý Khi Test HP Bằng Nước Bọt

Để có kết quả chính xác nhất khi test HP bằng nước bọt, cần lưu ý

• Không ăn uống, hút thuốc hoặc đánh răng ít nhất 1 giờ trước khi lấy mẫu.
• Nếu sử dụng bộ test nhanh, cần đọc kỹ hướng dẫn để tránh sai lệch kết quả.
• Nếu kết quả dương tính, nên kiểm tra lại bằng phương pháp có độ chính xác cao hơn.

Test vi khuẩn HP bằng nước bọt là một phương pháp đơn giản, ít xâm lấn nhưng độ chính xác không cao bằng các phương pháp khác như test hơi thở hoặc nội soi. Đây có thể là một cách kiểm tra nhanh tại nhà, nhưng nếu có dấu hiệu nghi ngờ bệnh dạ dày thì nên thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu để có kết quả chính xác hơn.

Nếu bạn nhận được kết quả dương tính, không nên quá lo lắng nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ để xác nhận bằng phương pháp khác và có hướng điều trị phù hợp.

Tag: cách test vi khuẩn hp bằng nước bọt