Hoạt Chất: Định Nghĩa, Công Dụng Và Các Hoạt Chất Phổ Biến

Trong nông nghiệp, y học, công nghiệp đều là hoạt chất đóng vai trò quan trọng. Quyết định tác dụng ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng. Một số tiêu diệt sâu bệnh, một số bảo vệ cây trồng, một số lại ứng dụng trong y tế. Nhưng hoạt chất là gì ? Cơ chế hoạt động ra sao ? Những hoạt chất nào phổ biến và có tác dụng gì ? Bài viết này sẽ giúp hiểu rõ về khái niệm hoạt chất, đặc điểm và ứng dụng thực tiễn trong đời sống.

1. Hoạt Chất Là Gì

Hoạt chất là thành phần chính có tác dụng sinh học trong một hợp chất, thường được sử dụng trong thuốc bảo vệ thực vật, dược phẩm hoặc hóa chất công nghiệp. Đây là thành phần quyết định hiệu quả của sản phẩm, giúp tiêu diệt sâu bệnh, diệt cỏ hoặc điều trị bệnh.

Ví dụ

• Paracetamol là hoạt chất trong thuốc giảm đau, hạ sốt.
• Thiamethoxam là hoạt chất trong thuốc trừ sâu, giúp tiêu diệt côn trùng gây hại.
• Abamectin là hoạt chất diệt sâu bệnh phổ biến trong nông nghiệp.

Hợp chất sinh học mà ngành dược phẩm và nông nghiệp khai thác, giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng. Ức chế tác nhân gây hại và bảo vệ sức khỏe con người lẫn cây trồng.

2. Hoạt Chất Tiếng Anh Là Gì

Trong tiếng Anh thì hoạt chất được gọi là Active Ingredient hoặc Active Substance cái này tùy vào ngữ cảnh sử dụng.

Ví dụ

• The active ingredient in this pesticide is Thiamethoxam. Hoạt chất trong thuốc trừ sâu này là Thiamethoxam.
• Paracetamol is the active substance in pain relievers. Paracetamol là hoạt chất trong thuốc giảm đau.

Thuật ngữ khoa học mà ngành y tế và hóa học áp dụng, giúp phân loại hợp chất. Xác định thành phần hoạt động và điều chỉnh liều lượng phù hợp.

3. Một Số Hoạt Chất Phổ Biến Và Công Dụng

3.1. Hoạt chất Thiamethoxam

• Nhóm Neonicotinoid thuốc trừ sâu thế hệ mới.
• Tác dụng
  • Tiêu diệt côn trùng chích hút như rầy nâu, bọ trĩ, rệp.
  • Ảnh hưởng đến hệ thần kinh của côn trùng, làm chúng tê liệt và chết.
  • Hấp thụ nhanh qua lá và rễ, bảo vệ cây trồng dài ngày.

3.2. Hoạt chất Abamectin

• Nhóm Avermectin thuốc trừ sâu sinh học.
• Ứng dụng
  • Được sử dụng trong thuốc trừ sâu, thuốc trị ký sinh trùng trên động vật.
  • Ức chế hệ thần kinh của sâu bệnh, làm chúng ngừng ăn và chết.
  • Hiệu quả cao với nhện đỏ, sâu đục thân, bọ trĩ.
• Thuốc có hoạt chất Abamectin
  • Vertimec 1.8EC
  • Abatin 5EC
  • Agita 10WG trong chăn nuôi

3.3. Hoạt chất Cypermethrin

• Nhóm Pyrethroid thuốc trừ sâu tổng hợp.
• Tác dụng
  • Diệt sâu bệnh bằng cách tác động lên hệ thần kinh.
  • Phổ tác dụng rộng, tiêu diệt sâu cuốn lá, rầy nâu, muỗi.
  • Dùng trong nông nghiệp, y tế diệt côn trùng truyền bệnh.

3.4. Hoạt chất Dimethomorph

• Nhóm Thuốc trừ bệnh.
• Tác dụng
  • Kiểm soát nấm bệnh trên cây trồng như bệnh sương mai, bệnh mốc sương.
  • Hoạt động theo cơ chế ngăn chặn sự phát triển của tế bào nấm.

3.5. Hoạt chất Acetamiprid

• Nhóm Neonicotinoid.
• Tác dụng
  • Tiêu diệt côn trùng chích hút như bọ trĩ, rầy mềm, rệp sáp.
  • Hấp thụ nhanh, tác dụng kéo dài.

3.6. Hoạt chất Dinotefuran

• Nhóm Neonicotinoid.
• Ứng dụng
  • Tiêu diệt rầy nâu, bọ trĩ, sâu cuốn lá trên lúa, rau màu.
  • Phổ tác dụng rộng, ít ảnh hưởng đến thiên địch.

3.7. Hoạt chất Permethrin

• Nhóm Pyrethroid.
• Tác dụng
  • Dùng để diệt muỗi, gián, ve chó, bọ chét.
  • Ứng dụng trong y tế, quân đội tẩm màn chống muỗi.

Hợp chất diệt côn trùng mà ngành y tế khai thác, giúp phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm. Kiểm soát quần thể muỗi và ngăn ngừa sốt rét.

Hoạt chất là thành phần chính quyết định tác dụng của thuốc bảo vệ thực vật, dược phẩm và hóa chất công nghiệp. Mỗi hoạt chất có cơ chế hoạt động riêng nên ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Hiểu rõ tác dụng của từng hoạt chất giúp sử dụng đúng mục đích nhằm nâng cao hiệu quả và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.