Blog

Tăng Kali Máu: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Xử Trí

Kali là một khoáng chất quan trọng trong cơ thể. Giúp điều hòa các chức năng của tế bào, cơ bắp, hệ thần kinh. Tuy nhiên nếu mức kali trong máu quá cao sẽ gây ra tình trạng tăng kali máu, đây là một tình trạng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến nhiều chức năng quan trọng của cơ thể đặc biệt là nhịp tim. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu về các nguyên nhân, triệu chứng, hậu quả cùng cách xử trí tăng kali máu cũng như phác đồ điều trị từ Bộ Y tế.

Kali Trong Máu Cao Là Gì

Kali trong máu cao (hay còn gọi là tăng kali máu) là tình trạng khi nồng độ kali trong máu vượt quá mức bình thường, thường trên 5,0 mmol/L. Kali là ion quan trọng trong cơ thể, giúp duy trì các chức năng sinh lý như dẫn truyền thần kinh và co cơ. Tuy nhiên, khi kali trong máu quá cao, nó có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là rối loạn nhịp tim.

Dấu Hiệu Tăng Kali Máu

Dấu hiệu của tăng kali máu có thể không rõ ràng ngay lập tức, nhưng một số triệu chứng phổ biến mà bạn cần lưu ý bao gồm:

  1. Mệt mỏi và yếu cơ: Cảm giác mệt mỏi, yếu cơ là triệu chứng phổ biến khi kali trong máu cao.

  2. Rối loạn nhịp tim: Tăng kali máu có thể làm gián đoạn hoạt động bình thường của tim, dẫn đến loạn nhịp tim, nhịp tim không đều hoặc thậm chí ngừng tim.

  3. Tê bì và ngứa ran: Các triệu chứng này có thể xuất hiện do sự thay đổi trong dẫn truyền thần kinh.

  4. Chóng mặt hoặc buồn nôn: Tăng kali máu có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn hoặc thậm chí khó thở.

biểu

Triệu Chứng Tăng Kali Máu

Triệu chứng tăng kali máu thường có liên quan đến sự ảnh hưởng của kali cao lên các cơ quan quan trọng như tim và cơ bắp. Các triệu chứng điển hình bao gồm:

  1. Rối loạn nhịp tim: Nhịp tim chậm hoặc bất thường (loạn nhịp tim) là một dấu hiệu nghiêm trọng của tăng kali máu.

  2. Yếu cơ hoặc liệt: Kali có vai trò quan trọng trong việc co cơ, do đó mức kali quá cao có thể gây yếu cơ hoặc liệt.

  3. Tê bì và ngứa ran: Các cảm giác tê bì hoặc ngứa ran ở tay, chân hoặc các bộ phận khác của cơ thể.

  4. Buồn nôn, nôn và tiêu chảy: Một số trường hợp tăng kali máu có thể gây ra triệu chứng tiêu hóa như buồn nôn, nôn và tiêu chảy.

  5. Chóng mặt, thở nhanh hoặc khó thở: Các vấn đề về nhịp tim do tăng kali có thể gây cảm giác khó thở và chóng mặt.

Nguyên Nhân Tăng Kali Máu

Tăng kali máu có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm:

  1. Suy thận: Khi thận không hoạt động tốt, chúng không thể lọc và loại bỏ kali khỏi cơ thể, dẫn đến tích tụ kali trong máu.

  2. Dùng thuốc: Một số loại thuốc có thể làm tăng kali trong máu, chẳng hạn như thuốc lợi tiểu (đặc biệt là các loại không gây kali mất), thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors), thuốc kháng aldosterone.

  3. Tổn thương tế bào: Khi tế bào bị tổn thương, chẳng hạn như trong trường hợp bỏng nặng, chấn thương nghiêm trọng hoặc hội chứng phân hủy cơ, kali từ tế bào có thể được giải phóng vào máu.

  4. Bệnh nội tiết: Các vấn đề liên quan đến hormone, đặc biệt là suy thượng thận, có thể ảnh hưởng đến sự bài tiết kali.

  5. Ăn quá nhiều thực phẩm giàu kali: Mặc dù ít gặp, nhưng việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu kali (như chuối, cam, khoai tây) kết hợp với các yếu tố làm giảm khả năng bài tiết kali của cơ thể có thể dẫn đến tăng kali máu.

Kali Trong Máu Cao Có Nguy Hiểm Không

Tăng kali máu có thể cực kỳ nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Mức kali quá cao có thể gây rối loạn nhịp tim, nếu tình trạng này không được kiểm soát, có thể dẫn đến ngừng tim hoặc sốc tim, đe dọa tính mạng. Các biến chứng của tăng kali máu có thể rất nghiêm trọng, đặc biệt nếu tình trạng này kéo dài và không được điều trị.

Tăng Kali Máu Gây Hậu Quả Gì?

Tăng kali máu có thể dẫn đến một số hậu quả nghiêm trọng bao gồm:

  1. Rối loạn nhịp tim: Như đã đề cập, kali có vai trò quan trọng trong việc duy trì nhịp tim bình thường. Mức kali cao có thể làm gián đoạn dẫn truyền điện trong tim, dẫn đến loạn nhịp tim, nhịp tim không đều hoặc ngừng tim.

  2. Yếu cơ: Cơ thể có thể gặp phải tình trạng yếu cơ hoặc liệt khi kali trong máu quá cao.

  3. Ngừng tim: Nếu tình trạng tăng kali máu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến ngừng tim, một tình trạng cực kỳ nguy hiểm.

  4. Tổn thương cơ quan: Kali cao có thể gây tổn thương cho các cơ quan khác trong cơ thể, đặc biệt là thận và tim, do sự tác động mạnh mẽ của kali lên các cơ quan này.

Phác Đồ Điều Trị Tăng Kali Máu Bộ Y Tế

Phác đồ điều trị tăng kali máu do Bộ Y tế đưa ra bao gồm các phương pháp sau:

  1. Xác định nguyên nhân: Đầu tiên, cần xác định nguyên nhân gây ra tăng kali máu để điều trị căn nguyên, như suy thận, thuốc, các vấn đề nội tiết.

  2. Dừng thuốc gây tăng kali: Nếu nguyên nhân là do thuốc, bác sĩ có thể yêu cầu ngừng hoặc thay thế thuốc.

  3. Sử dụng thuốc điều trị: Bác sĩ có thể chỉ định các thuốc như calcium gluconate để bảo vệ tim, insulin và glucose để chuyển kali vào tế bào, natri bicarbonate để tăng độ pH máu và giảm mức kali.

  4. Loại bỏ kali qua thận: Nếu tình trạng nghiêm trọng, có thể sử dụng phương pháp lọc máu (dialysis) để loại bỏ kali dư thừa.

  5. Theo dõi sát sao: Các bệnh nhân bị tăng kali máu cần được theo dõi liên tục các chỉ số kali và chức năng tim để kịp thời can thiệp khi cần thiết.

Thuốc Tăng Kali Máu

Một số loại thuốc có thể gây tăng kali máu bao gồm

  1. Thuốc lợi tiểu giữ kali (như Spironolactone, Triamterene): Những thuốc này làm giảm khả năng thải kali qua thận, dẫn đến tăng kali máu.

  2. Thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors): Một số thuốc nhóm này có thể làm tăng kali trong máu, ví dụ như Enalapril, Lisinopril.

  3. Thuốc kháng aldosterone: Các thuốc này, chẳng hạn như Eplerenone, có thể dẫn đến tăng kali máu.

Tăng kali máu là một tình trạng nghiêm trọng. Có thể gây ra các vấn đề tim mạch nguy hiểm. Việc nhận diện nguyên nhân cùng điều trị kịp thời là rất quan trọng để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Nếu có bất kỳ triệu chứng của tăng kali máu bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức để có biện pháp điều trị phù hợp.

Bóng đá trực tuyến Xoilac