Alkyl Dimethyl Benzyl Ammonium Chloride, ADBAC, còn gọi là Benzalkonium Chloride, còn là một hợp chất thuộc nhóm quaternary ammonium compounds hợp chất amoni bậc bốn. Đây là một chất khử trùng, kháng khuẩn phổ biến sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như y tế, thực phẩm và vệ sinh môi trường.
1. Định Nghĩa
Alkyl Dimethyl Benzyl Ammonium Chloride – ADBAC là hỗn hợp của các hợp chất hữu cơ chứa chuỗi alkyl C8–C18 gắn với nhóm ammonium bậc bốn. Công thức tổng quát của ADBAC là C6H5CH2N+(CH3)2RCl− mà
trong đó R là chuỗi alkyl có độ dài từ C8 đến C18.
Hợp chất này có dạng
- Chất rắn hoặc dung dịch lỏng cái này tùy thuộc vào độ tinh khiết và tỷ lệ chuỗi alkyl.
- Dễ dàng hòa tan và hoạt động hiệu quả trong dung dịch nước hoặc cồn.
2. Tính Chất Vật Lý và Hóa Học
- Dung dịch dạng lỏng hoặc dạng bột rắn màu trắng nếu nó tinh khiết.
- Hòa tan dễ dàng trong nước và rượu ethanol.
- ADBAC có khả năng phá vỡ màng tế bào của vi khuẩn, nấm và một số virus, vì khả năng đó mà nó trở thành một chất khử trùng hiệu quả.
3. Ứng Dụng Của ADBAC
a. Trong Sản Phẩm Vệ Sinh và Khử Trùng
ADBAC là một chất kháng khuẩn phổ biến trong các sản phẩm làm sạch và khử trùng.
- Dung dịch rửa tay: Tiêu diệt vi khuẩn và virus;
- Chất khử trùng bề mặt: Sử dụng để vệ sinh thiết bị y tế, nhà bếp và không gian công cộng;
- Nước lau sàn và tẩy rửa: Loại bỏ vi khuẩn, nấm mốc trên sàn nhà và các bề mặt cứng.
b. Trong Ngành Y Tế
- ADBAC dùng làm chất khử trùng trong phòng mổ, bệnh viện và các thiết bị y tế.
- Được ứng dụng trong dung dịch sát khuẩn tay và nước súc miệng nếu nồng độ thấp.
c. Trong Công Nghiệp Thực Phẩm
- Dùng để vệ sinh dây chuyền sản xuất thực phẩm, thiết bị bếp công nghiệp và bảo quản thực phẩm.
- Đảm bảo loại bỏ vi khuẩn mà không để lại dư lượng gây hại ở mức an toàn.
d. Trong Ngành Công Nghiệp Khác
- ADBAC dùng để kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn và tảo trong hệ thống nước công nghiệp.
- Ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây mùi trong ngành công nghiệp dệt may và da.
- Được thêm vào mỹ phẩm, sơn và các sản phẩm công nghiệp khác với mục đích ngăn ngừa nấm mốc.
4. An Toàn Sử Dụng MSDS
MSDS – Material Safety Data Sheet cung cấp thông tin an toàn khi sử dụng ADBAC. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng cần nhớ.
a. Đặc điểm nguy hiểm
- ADBAC gây kích ứng da, mắt và hệ hô hấp nếu tiếp xúc trực tiếp.
- Độc hại ở nồng độ cao nếu hít hoặc nuốt phải.
b. Biện pháp bảo vệ cá nhân PPE
- Đeo găng tay, kính bảo hộ và khẩu trang khi làm việc với ADBAC.
- Sử dụng trong không gian thông thoáng hoặc có hệ thống thông gió.
c. Xử lý khi tiếp xúc
- Với Da thì rửa ngay bằng nước sạch nếu ADBAC dính vào da.
- Với Mắt phải ngay lập tức xả ngay bằng nước sạch trong ít nhất 15 phút và tìm sự hỗ trợ y tế nếu kích ứng kéo dài.
- Nếu hít phải thì di chuyển đến nơi thoáng khí và nghỉ ngơi.
d. Lưu trữ và xử lý
- Lưu trữ ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp.
- Tránh trộn lẫn ADBAC với các chất khử trùng mạnh khác như chlorine vì có thể gây phản ứng hóa học.
5. Tác Động Môi Trường
ADBAC là chất hoạt động bề mặt cation nên có thể gây ảnh hưởng đến môi trường nếu thải ra tự nhiên.
- Độc đối với sinh vật thủy sinh: Ở nồng độ cao thì ADBAC sẽ làm chết cá và các sinh vật nhỏ trong nước.
- Phân hủy sinh học: ADBAC phân hủy trong môi trường trong thời gian dài. Vì vậy cần xử lý nước thải chứa hợp chất này theo đúng quy định tránh hậu họa.
Alkyl Dimethyl Benzyl Ammonium Chloride ADBAC tuy là một chất khử trùng hiệu quả và ứng dụng nhiều trong nhiều lĩnh vực, từ y tế, vệ sinh cá nhân đến xử lý công nghiệp. Nhưng trong quá trình sử dụng ADBAC vẫn cần tuân thủ các hướng dẫn an toàn và bảo vệ môi trường để tránh những rủi ro không đáng có.
Nếu cần sử dụng ADBAC, hãy tham khảo MSDS cụ thể từ nhà cung cấp để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhé.