Axit Homovanillic (HVA) Đặc Điểm, Ứng Dụng Và Vai Trò Trong Y Học

Acid homovanillic (HVA) là một chất chuyển hóa của dopamine. Có vai trò quan trọng trong nghiên cứu chức năng thần kinh và chẩn đoán bệnh thần kinh. Đây cũng là một hợp chất hữu cơ được sử dụng trong xét nghiệm lâm sàng nhằm đánh giá hoạt động của hệ dopaminergic liên quan đến nhiều bệnh lý như Parkinson rồi thì u tủy thượng thận và ung thư thần kinh nội tiết.

Cấu Trúc Và Tính Chất

• Công thức hóa học C9H10O4
• Khối lượng phân tử 182,17 g/mol
• Trạng thái Rắn, kết tinh, màu trắng
• Tan tốt trong nước và ethanol
• Là sản phẩm thoái hóa của dopamine, được bài tiết qua nước tiểu

Vai Trò Của Axit Homovanillic Trong Cơ Thể

1. Chất Chuyển Hóa Chính Của Dopamine
   • Dopamine bị thoái hóa bởi enzym catechol-O-methyltransferase (COMT) và monoamine oxidase (MAO) để tạo thành HVA
   • HVA được bài tiết qua nước tiểu, là một dấu hiệu quan trọng để đánh giá chức năng dopaminergic
2. Liên Quan Đến Các Bệnh Thần Kinh
   • Nồng độ HVA thấp có liên quan đến bệnh Parkinson, trầm cảm và rối loạn vận động
   • Nồng độ HVA cao có thể gặp trong bệnh u nguyên bào thần kinh (neuroblastoma), tâm thần phân liệt và u tủy thượng thận

Ứng Dụng Của Axit Homovanillic

1. Trong Y Học Lâm Sàng

• Xét nghiệm nước tiểu đo nồng độ HVA giúp chẩn đoán và theo dõi bệnh Parkinson, tâm thần phân liệt và u nguyên bào thần kinh
• Được sử dụng để nghiên cứu tác động của thuốc ảnh hưởng đến dopamine, như thuốc điều trị rối loạn vận động

2. Trong Nghiên Cứu Khoa Học

• Được sử dụng trong nghiên cứu về hệ thần kinh trung ương, đặc biệt là các bệnh liên quan đến dopamine
• Giúp đánh giá hiệu quả của thuốc chống loạn thần, thuốc Parkinson và thuốc kích thích thần kinh

3. Trong Công Nghệ Sinh Học

• Được sử dụng như một dấu ấn sinh học (biomarker) trong phân tích mẫu sinh học, đặc biệt là trong nước tiểu và dịch não tủy

Mức HVA Bình Thường Và Bất Thường

• Mức bình thường trong nước tiểu Khoảng 1–10 mg/ngày
• Tăng cao trong các bệnh lý
  • U nguyên bào thần kinh (neuroblastoma)
  • Bệnh tâm thần phân liệt
  • Hội chứng serotonin
• Giảm trong
  • Bệnh Parkinson
  • Bệnh trầm cảm nặng

Acid homovanillic (HVA) là một chất chuyển hóa quan trọng của dopamine. Có ứng dụng rộng rãi trong y học lâm sàng và nghiên cứu thần kinh. Đo nồng độ HVA trong nước tiểu giúp chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý liên quan đến dopamine từ Parkinson rồi tâm thần phân liệt đến u nguyên bào thần kinh. Đây là một dấu ấn sinh học quan trọng đồng thời hỗ trợ hiệu quả trong điều trị và nghiên cứu bệnh lý thần kinh.