Nitroprusside Sodium Công Dụng, Cơ Chế Hoạt Động và Những Lưu Ý

Nitroprusside sodium hay natri nitroprusside là một loại thuốc giãn mạch mạnh. Được sử dụng chủ yếu để điều trị tình trạng tăng huyết áp cấp tính và suy tim cấp. Thuốc có tác dụng hạ huyết áp nhanh chóng bằng cách làm giãn mạch máu từ đó giúp giảm gánh nặng lên tim.

1. Nitroprusside Sodium là gì

Nitroprusside sodium là một hợp chất vô cơ có tác dụng giãn mạch cực mạnh, được sử dụng trong các tình huống cần hạ huyết áp khẩn cấp hoặc kiểm soát huyết áp trong phẫu thuật.

Tên khác Natri nitroprusside, sodium nitroferricyanide.

Dạng bào chế Dung dịch tiêm truyền tĩnh mạch.

Công thức hóa học Na2[Fe(CN)5NO].

Dược chất mà các chuyên gia y tế sử dụng, hỗ trợ kiểm soát huyết áp. Tác động trực tiếp đến mạch máu và giúp ổn định huyết áp nhanh chóng.

2. Công dụng của Nitroprusside Sodium

• Dùng trong các trường hợp cơn tăng huyết áp cấp hoặc cấp cứu do huyết áp quá cao.
•  Giúp giảm gánh nặng cho tim bằng cách làm giãn các mạch máu ngoại vi, cải thiện lưu lượng máu.
• Được sử dụng để duy trì huyết áp ổn định trong một số phẫu thuật cần giảm lưu lượng máu như phẫu thuật tim.
• Giúp giảm áp lực trong mạch máu phổi, cải thiện tình trạng hô hấp ở bệnh nhân suy tim nặng.

Liệu pháp mà các bác sĩ lựa chọn, giúp kiểm soát nhanh tình trạng huyết áp cao. Được dùng trong cấp cứu tim mạch hoặc hỗ trợ giảm tải cho hệ tuần hoàn.

3. Cơ chế hoạt động

Nitroprusside sodium hoạt động bằng cách

• Giải phóng oxit nitric (NO) trong cơ thể, một chất có tác dụng giãn mạch mạnh.
• Làm giãn cả động mạch và tĩnh mạch, giúp giảm cả hậu tải và tiền tải cho tim.
• Hạ huyết áp nhanh chóng chỉ sau vài giây đến vài phút khi truyền tĩnh mạch.

Tuy nhiên do tác dụng rất mạnh và nhanh nên thuốc chỉ được sử dụng trong bệnh viện dưới sự giám sát chặt chẽ.

Phản ứng hóa học mà Nitroprusside sodium tạo ra, có tác động mạnh đến hệ tuần hoàn. Làm giãn mạch nhanh chóng nhưng đòi hỏi theo dõi liên tục khi sử dụng.

4. Tác dụng phụ và rủi ro

Dù hiệu quả trong điều trị cấp cứu tuy nhiên Nitroprusside sodium có thể gây ra một số tác dụng phụ bao gồm

• Hạ huyết áp quá mức, có thể gây chóng mặt, ngất hoặc sốc.
• Nhiễm độc cyanide nếu dùng liều cao hoặc kéo dài do thuốc có chứa nhóm cyanide có thể tích lũy trong cơ thể.
• Buồn nôn, nôn, đau đầu do tác dụng giãn mạch nhanh.
• Tăng áp lực nội sọ, có thể không phù hợp với bệnh nhân bị chấn thương não.

Lưu ý quan trọng

• Chỉ sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ trong môi trường bệnh viện.
• Không dùng kéo dài để tránh nguy cơ ngộ độc cyanide hoặc thiocyanate.
• Theo dõi huyết áp liên tục khi truyền thuốc.

Tác dụng phụ mà Nitroprusside sodium có thể gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Gây nguy cơ hạ huyết áp đột ngột và làm tăng nguy cơ nhiễm độc cyanide.

5. Nitroprusside Sodium có thay thế được các thuốc hạ huyết áp khác không

Không. Nitroprusside sodium chỉ được sử dụng trong tình huống cấp cứu và không phải là thuốc điều trị tăng huyết áp dài hạn. Các thuốc khác như thuốc ức chế men chuyển ACE inhibitors, thuốc chẹn beta hoặc thuốc lợi tiểu thường được dùng để kiểm soát huyết áp trong thời gian dài.

Nitroprusside sodium là một thuốc giãn mạch cực mạnh rất hiệu quả trong điều trị tăng huyết áp cấp tính và suy tim cấp. Tuy nhiên do nguy cơ tác dụng phụ nghiêm trọng cho nên thuốc chỉ được sử dụng trong bệnh viện với sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.