Rửa mũi bằng nước muối sinh lý là một phương pháp phổ biến giúp làm sạch khoang mũi, loại bỏ bụi bẩn cùng với vi khuẩn và hỗ trợ điều trị viêm mũi, viêm xoang. Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách rửa mũi đúng cách và an toàn. Lạm dụng hoặc thực hiện sai kỹ thuật có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu về nước muối rửa mũi với cả cách thực hiện đúng chuẩn cho cả người lớn và trẻ nhỏ đồng thời xem xét những rủi ro nếu sử dụng không đúng cách.
1. Nước Muối Rửa Mũi Là Gì
Nước muối rửa mũi là dung dịch NaCl có nồng độ 0,9% (đẳng trương) hoặc cao hơn (ưu trương 3% – 7%), giúp làm sạch niêm mạc mũi, giảm viêm và loại bỏ dịch nhầy.
Hiện nay có nhiều loại nước muối rửa mũi trên thị trường bao gồm
- Nước muối sinh lý 0,9%: Thích hợp để vệ sinh mũi hàng ngày, làm sạch nhẹ nhàng mà không gây kích ứng.
- Nước muối ưu trương 3% – 7%: Giúp hút nước từ niêm mạc, làm loãng dịch nhầy, thường dùng trong điều trị viêm xoang, viêm mũi dị ứng.
Một số sản phẩm nước muối rửa mũi phổ biến:
- Muối rửa mũi Xoang Cát Linh: Hỗ trợ điều trị viêm xoang, viêm mũi dị ứng.
- Muối rửa mũi NeilMed: Dùng với bình rửa mũi chuyên dụng, giúp loại bỏ chất nhầy và bụi bẩn hiệu quả.
2. Cách Rửa Mũi Bằng Nước Muối Sinh Lý
Cách Rửa Mũi Cho Người Lớn
Chuẩn bị
- Nước muối sinh lý 0,9% hoặc dung dịch rửa mũi chuyên dụng.
- Dụng cụ rửa mũi như bình rửa NeilMed, xi lanh (không kim) hoặc ấm neti pot.
Cách thực hiện
- Đứng nghiêng đầu về một bên, miệng mở nhẹ để tránh nước tràn vào họng.
- Dùng bình rửa hoặc xi lanh bơm nước muối nhẹ nhàng vào một bên mũi.
- Nước muối sẽ chảy từ mũi bên này qua mũi bên kia và đi ra ngoài, kéo theo dịch nhầy.
- Lặp lại với bên còn lại.
- Xì mũi nhẹ nhàng để loại bỏ nước muối còn sót lại.
Lưu ý: Không nên xì mũi quá mạnh sau khi rửa để tránh gây tổn thương niêm mạc.
Cách Rửa Mũi Bằng Nước Muối Sinh Lý Cho Trẻ Nhỏ
Chuẩn bị
- Nước muối sinh lý 0,9%.
- Dụng cụ nhỏ giọt hoặc xi lanh 5ml.
- Khăn mềm để lau mũi cho bé.
Cách thực hiện
- Đặt bé nằm nghiêng hoặc ngồi hơi ngả về phía trước.
- Nhỏ 2 – 3 giọt nước muối vào một bên mũi bé.
- Chờ vài giây để nước muối làm mềm dịch nhầy, sau đó dùng dụng cụ hút mũi nhẹ nhàng hút ra.
- Lặp lại với bên còn lại.
Lưu ý
- Không dùng bình xịt áp lực cao cho trẻ sơ sinh vì có thể làm tổn thương niêm mạc mũi.
- Không rửa mũi khi bé đang khóc hoặc quấy vì có thể gây sặc.
3. Tác Hại Của Việc Rửa Mũi Bằng Nước Muối Sai Cách
Mặc dù rửa mũi mang lại nhiều lợi ích, nhưng nếu làm sai kỹ thuật hoặc lạm dụng có thể gây ra một số tác dụng phụ
- Gây kích ứng niêm mạc mũi: Nếu rửa quá thường xuyên, niêm mạc mũi có thể bị khô, kích ứng và dễ tổn thương.
- Làm mất cân bằng vi khuẩn có lợi: Hệ vi sinh trong mũi giúp bảo vệ khỏi vi khuẩn xâm nhập, việc rửa quá nhiều có thể làm mất cân bằng hệ vi khuẩn này.
- Gây viêm tai giữa: Nếu rửa mũi quá mạnh hoặc không đúng tư thế, nước có thể chảy vào ống tai và gây viêm tai giữa.
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Nếu dụng cụ rửa mũi không được vệ sinh sạch sẽ, vi khuẩn có thể xâm nhập vào mũi, gây viêm nhiễm.
Lời khuyên: Chỉ rửa mũi khi cần thiết, không nên rửa mũi hàng ngày trừ khi có chỉ định từ bác sĩ.
4. Khi Nào Nên Rửa Mũi Bằng Nước Muối
Bạn nên rửa mũi khi
- Bị nghẹt mũi do cảm cúm hoặc viêm mũi dị ứng.
- Có nhiều dịch nhầy do viêm xoang.
- Sống trong môi trường ô nhiễm, nhiều bụi bẩn.
- Sau khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, lông thú cưng.
Không nên rửa mũi khi
- Niêm mạc mũi bị tổn thương, chảy máu.
- Đang bị viêm tai giữa.
- Không có triệu chứng nghẹt mũi hoặc nhiều dịch nhầy.
Rửa mũi bằng nước muối sinh lý là phương pháp hiệu quả giúp làm sạch khoang mũi với loại bỏ dịch nhầy và hỗ trợ điều trị các bệnh lý về đường hô hấp. Tuy nhiên cần thực hiện đúng cách để tránh gây kích ứng hoặc tác dụng phụ không mong muốn.
Nếu sử dụng cho trẻ nhỏ cần đặc biệt lưu ý lựa chọn phương pháp phù hợp để đảm bảo an toàn. Bên cạnh đó không nên lạm dụng rửa mũi hàng ngày khi không có triệu chứng bất thường.