Axit sunfurơ (H2SO3) là một axit yếu, không bền. Được tạo ra khi khí lưu huỳnh điôxit (SO2) tan trong nước. Hợp chất này chủ yếu tồn tại trong dung dịch nước và có vai trò quan trọng trong công nghiệp hóa chất với xử lý nước và bảo quản thực phẩm. Tuy nhiên acid sunfurơ cũng là một tác nhân gây ô nhiễm môi trường góp phần hình thành mưa axit.
Cấu Trúc Và Tính Chất
Công thức hóa học H2SO3
Khối lượng phân tử 82,07 g/mol
Trạng thái Chỉ tồn tại trong dung dịch nước, không thể cô lập ở dạng tinh khiết
Tan tốt trong nước nhưng dễ phân hủy thành SO2 và H2O
Là axit yếu, có pKa khoảng 1,8 và 7,2, phân ly theo hai bước
H2SO3 ⇌ H+ + HSO3-
HSO3- ⇌ H+ + SO3 2-
Có khả năng khử oxi hóa mạnh, giúp tẩy trắng và bảo quản thực phẩm
Điều Chế Axit Sulfurous
Axit sunfurơ không thể cô lập ở dạng tinh khiết nhưng có thể thu được trong dung dịch bằng cách sục khí lưu huỳnh điôxit (SO2) vào nước:
SO2 + H2O ⇌ H2SO3
Ứng Dụng Của Axit Sunfurơ
1. Trong Công Nghiệp Hóa Chất
- Là tiền chất để sản xuất muối sunfit như natri sunfit (Na2SO3), canxi sunfit (CaSO3), kali sunfit (K2SO3), dùng trong ngành công nghiệp giấy, dệt may và xử lý nước
- Được sử dụng trong tổng hợp hóa chất và thuốc nhuộm
2. Trong Ngành Thực Phẩm
- Chất bảo quản thực phẩm (E220) Ngăn chặn vi khuẩn và nấm mốc trong rượu vang, nước trái cây và trái cây sấy
- Dùng để tẩy trắng đường mía và các sản phẩm thực phẩm khác
3. Trong Xử Lý Nước
- Được sử dụng để khử clo dư trong nước uống và nước thải công nghiệp
- Giúp trung hòa nước thải có tính kiềm cao
4. Trong Công Nghiệp Giấy Và Dệt May
- Tẩy trắng bột giấy trong sản xuất giấy
- Làm chất tẩy trắng vải trong ngành dệt may
5. Trong Y Học Và Dược Phẩm
- Một số muối sunfit được sử dụng để bảo quản thuốc tiêm và thuốc kháng sinh
Ảnh Hưởng Đến Môi Trường Và Sức Khỏe
- SO2 từ các nguồn công nghiệp có thể hòa tan trong nước tạo H2SO3, góp phần vào mưa axit, gây hại cho đất và hệ sinh thái
- Tiếp xúc với hơi acid sunfurơ có thể gây ho, khó thở và viêm phổi
- Một số người có thể nhạy cảm với sunfit trong thực phẩm, gây phản ứng dị ứng hoặc khó chịu đường tiêu hóa
Acid sunfurơ là một axit yếu có tính khử mạnh nên được ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp với xử lý nước và bảo quản thực phẩm. Tuy nhiên cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra mưa axit gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Do đó sử dụng H2SO3 cần tuân thủ các quy định an toàn để tránh tác động xấu đến sức khỏe và hệ sinh thái.
Từ khóa sulfurous acid