Trong quá trình mang thai, siêu âm là phương pháp giúp theo dõi sự phát triển của thai nhi một cách chính xác. Một trong những chỉ số quan trọng được đo trong siêu âm là đường kính lưỡng đỉnh (BPD – Biparietal Diameter). Đây là thước đo quan trọng giúp đánh giá sự phát triển của hộp sọ và não bộ thai nhi đồng thời hỗ trợ bác sĩ ước lượng tuổi thai và cân nặng của bé.
1. Đường Kính Lưỡng Đỉnh Là Gì
Đường kính lưỡng đỉnh (BPD) là khoảng cách giữa hai xương đỉnh đầu của thai nhi, đo ở mặt cắt ngang lớn nhất của hộp sọ. Đây là một chỉ số quan trọng để đánh giá sự phát triển của não bộ cũng như dự đoán cân nặng thai nhi trong từng giai đoạn của thai kỳ.
Thông thường chỉ số BPD được đo từ tuần thứ 13 của thai kỳ và sẽ tăng dần theo thời gian. Ở những tuần cuối thai kỳ, chỉ số này giúp bác sĩ đánh giá khả năng sinh thường hay sinh mổ.
2. Bảng Chỉ Số Đường Kính Lưỡng Đỉnh Theo Tuần Thai
Chỉ số BPD thay đổi theo từng tuần thai và có giá trị trung bình như sau
Tuần thai | Đường kính lưỡng đỉnh (mm) |
---|---|
13 | 21 |
14 | 25 |
15 | 29 |
16 | 32 |
17 | 36 |
18 | 39 |
19 | 43 |
20 | 46 |
21 | 50 |
22 | 53 |
23 | 56 |
24 | 59 |
25 | 62 |
26 | 65 |
27 | 68 |
28 | 71 |
29 | 73 |
30 | 76 |
31 | 78 |
32 | 81 |
33 | 83 |
34 | 85 |
35 | 87 |
36 | 89 |
37 | 90 |
38 | 92 |
39 | 93 |
40 | 94 |
Chỉ số trên có thể dao động đôi chút tùy thuộc vào yếu tố di truyền và sự phát triển riêng biệt của từng thai nhi.
3. Nguyên Nhân Khi Đường Kính Lưỡng Đỉnh Thai Nhi To Hoặc Nhỏ Hơn Bình Thường
Đường kính lưỡng đỉnh lớn hơn bình thường
- Di truyền: Nếu bố mẹ có khung xương đầu lớn, thai nhi cũng có xu hướng có chỉ số BPD cao hơn mức trung bình.
- Tiểu đường thai kỳ: Mẹ mắc tiểu đường có thể khiến thai nhi phát triển nhanh hơn, bao gồm cả phần đầu.
- Chế độ dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý của mẹ bầu giúp thai nhi phát triển nhanh hơn mức trung bình.
- Dị tật bẩm sinh: Trong một số trường hợp hiếm gặp, chỉ số BPD cao có thể liên quan đến bất thường về não bộ như tràn dịch não.
Đường kính lưỡng đỉnh nhỏ hơn bình thường
- Suy dinh dưỡng bào thai: Khi thai nhi không nhận đủ dinh dưỡng, tốc độ phát triển hộp sọ có thể chậm lại.
- Bất thường di truyền: Một số trường hợp thai nhi có BPD nhỏ hơn do yếu tố di truyền hoặc bệnh lý bẩm sinh.
- Thai nhi không nhận đủ oxy từ mẹ có thể dẫn đến chậm phát triển não bộ và kích thước đầu nhỏ hơn.
Nếu chỉ số BPD quá lớn hoặc quá nhỏ so với tiêu chuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm khác để đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe của thai nhi.
4. Đường Kính Lưỡng Đỉnh Ảnh Hưởng Đến Việc Sinh Thường Hay Sinh Mổ Như Thế Nào?
Chỉ số BPD có vai trò quan trọng trong việc dự đoán phương pháp sinh
- Nếu BPD dưới 90 mm ở tuần 37 – 40, thai nhi có thể sinh thường dễ dàng.
- Nếu BPD trên 95 mm bác sĩ có thể cân nhắc phương án sinh mổ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
- Trường hợp BPD quá cao (>100 mm) có thể gây khó khăn khi sinh thường, đặc biệt nếu khung chậu của mẹ nhỏ.
Tuy nhiên, chỉ số này chỉ là một trong nhiều yếu tố bác sĩ xem xét để đưa ra quyết định phù hợp.
5. Những Lưu Ý Để Thai Nhi Phát Triển Tốt
Để đảm bảo thai nhi phát triển khỏe mạnh, mẹ bầu cần lưu ý
- Duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng, bổ sung đầy đủ protein, canxi, DHA, các vi chất quan trọng.
- Khám thai định kỳ để theo dõi sự phát triển của bé, đặc biệt là chỉ số BPD cùng các thông số khác.
- Kiểm soát tiểu đường thai kỳ bằng cách ăn uống khoa học, tập luyện nhẹ nhàng.
- Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng vì điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng nếu chưa có sự tư vấn chuyên môn.
Đường kính lưỡng đỉnh (BPD) là một chỉ số quan trọng trong siêu âm thai. Giúp đánh giá sự phát triển của hộp sọ và não bộ thai nhi. Việc theo dõi BPD qua từng giai đoạn thai kỳ giúp bác sĩ đưa ra nhận định về sức khỏe của bé cũng như dự đoán phương pháp sinh phù hợp.
Mẹ bầu nên khám thai định kỳ, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý với cả tuân theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo thai nhi phát triển tốt nhất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về chỉ số BPD hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để có những lời khuyên chính xác và kịp thời